آنچه پس از وقوع انقلاب در ایران و به ویژه طی سالیان اخیر به طور مستمر نوشته و شنیده شده است، واژه جهانی شدن است. اکنون این مفهوم به اندازه‌ای برای نخبگان، روشنفکران و حتی دولتمردان ایرانی شناخته شده است که کمتر دانش‌آموخته‌ای با آن آشنا نیست.

هرچند ممکن است افکار عمومی در ایران برداشتی واحد و در عین حال علمی از پدیده جهانی شدن نداشته باشند، لکن ادغام و پیوستن ایران در فرایندهای جهانی را موضوعی مهم و در راستای تسریع در دستیابی جامعه به افزایش سطح رفاه و آسایش عمومی،  تامین آزادی‌های مدنی، تقویت و تضمین حقوق شهروندی و گسترش ارتباطات بین‌المللی و منطقه‌ای می‌دانند.

آنچه از اهمیت قابل ملاحظه‌ای برخوردار است نارضایتی و نگرانی طیف وسیعی از جامعه ایران و به خصوص اقشار دانش‌آموخته و تحصیل‌کرده از شرایط حاکم بر کشور است که اعتقاد دارند طی سالیان پس از انقلاب و به ویژه دهه گذشته، بخشی از نظام سیاسی با چالش‌آفرینی‌های مختلف به خصوص از جنس و رنگ ایدئولوژیک، مبادرت به ایجاد موانع و مشکلات متعدد در مسیر بین‌المللی شدن راه‌ها و روش‌های پیشرفت جامعه و دولت در ایران نموده‌ و می‌نمایند؛ لذا تأکید بر انتخاب گزینه‌های مبتنی بر عقلانیت و اصول کارشناسی با هدف تأمین منافع ملی را می‌توان از جمله مطالبات قابل تأمل و تفکر جامعه ایرانی دانست.

تأثیر جهانی شدن بر نخبگان و روشنفکران در ایران طی سالیان متمادی و بالطبع تأثیر این قشر در رشد و ارتقاء افکار و اندیشه‌های جامعه ایرانی و حتی حاکمیت سیاسی از شاخصه‌های اساسی در حوزه سرزمینی کشورمان است که بخشی از این تأثیرات به آشنایی و شناخت تحولات مثبت جهانی در چارچوب جهانی شدن و مدرنیته منجر گردیده و بخش دیگر نیز به توجه کاربردی به حوزه فلسفی جهانی شدن یعنی عقلانیت و عقلانی شدن امور در لایه‌های مختلف اجتماعی و عرصه‌های متنوع حاکمیتی و در نتیجه توسعه پایدار برای کشور در حوزه‌های سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و فنی باز می‌گردد.

یک سئوال مهم که علیرغم داشتن پاسخ‌های دقیق از طرف نخبگان و روشنفکران، علاقه‌ای به درمان و علاج آن از طرف حاکمیت سیاسی مشاهده نمی‌شود به موضوع طولانی شدن دوران گذار در ایران در نتیجه بی‌توجهی به اجرای دقیق قانون برای همه، رشد فرهنگ عمومی و سیاسی، پاسخگویی و شفافیت و اعمال حکمرانی خوب در کشور باز می‌گردد که این امر دارای ارتباطی معنادار با جدال طولانی و همیشگی بین تجدد و سنت بوده و از جمله دلایلی است که از سرعت پیوستن و ادغام ایران در فرایندهای جهانی شدن جلوگیری به عمل آورده است.

علی‌ایحال مجموعه این تحولات را می‌توان از موضوعات مهم و مرتبط با فرایند جهانی شدن و تأثیرات آن بر جامعه و دولت در ایران دانست که در این کتاب مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته است.

ابراهیم اخلاصی – تابستان ۱۳۹۸