حضرت امام خمینی رحمه‌الله علیه از آیت‌الله مدرس به عنوان نماینده ممتاز، اسوه فضیلت و کمال، تدبیر، سیاست و دیانت یاد کرده و فرمودند: «اینک که مدرّس با سربلندی از بین ما رفت، برماست که ابعاد روحی و بینش سیاسی و اعتقادی او را هر چه بهتر بشناسیم. زیرا که او زنده است و الگوی تمامی مبارزان است» و در انتخاب نمایندگان به ملت ایران سفارش فرمودند که: «سعی کنید مثل مرحوم مدرّس را انتخاب کنید، البته مثل مدرّس که به این زودی‌ها پیدا نمی‌شود، شاید آحادی مثل مدرّس باشند».

شهید مدرّس علاوه بر داشتن هوش و دانش سرشار دینی و اجتماعی و دارا بودن مقام اجتهاد و عدالت و تقوی، وجود خویش را به کمالات انسانی و فضائل اخلاقی آراسته بود. او که منادی حق و عدالت، آزادی و استقلال بود، با هرگونه تبعیض ناروا و امتیازطلبی‌های غیرقانونی شدیداً مخالفت می‌کرد.

قناعت و ساده زیستی، عفو و اغماض، اجتناب از کینه‌ورزی، شهامت و شجاعت، قاطعیت و تدبیر، فصاحت و بلاغتِ کم نظیر، تیزبینی و دور‌اندیشی، مناعت طبع و عزّت نفس، صبر و استقامت، ظلم‌ستیزی و ظالم‌گریزی، اخلاص و تواضع، نظم و انضباط، قانون مداری، عظمت و استقلال خواهی برای کشور، بی اعتنائی به فرهنگ مزوّرانه استعمارگران و بیگانگان، عشق به مناجات و عبادت و عرفان، رسیدگی به محرومان و مستمندان، سعه صدر و حسن تدبیر و مهمتر از همه، سلامت و صداقت در رفتار و گفتار نسبت به مردم، برخی از صفات برجسته این مرد الهی و نماینده ملت ایران در مجلس شورای اسلامی بوده است.

یکی از موضوعاتی که در بین بسیاری از افراد، خواص، رسانه‌ها و محافل علمی، سیاسی، مذهبی و حتی در میان تشکّل‌های سیاسی و احزاب، مغفول مانده و یا کمتر به آن توجه گردیده است ملاک و معیارهای ارزیابی عملکرد نمایندگان مجلس شورای اسلامی در چهارچوب وظایف اصلی آنان است. به بیراهه رفتن معیارها و نوع قضاوت‌های غیرکارشناسی نسبت به وظایف نمایندگان، کار را به جایی رسانده است که عده‌ای از مردم، بین دوغ و دوشاب تفاوت قائل نشده و در بعضی اوقات وارونه به قضاوت می‌نشینند و تأسف بارتر آن که حتی برخی نمایندگان مجلس و یا کاندیداهای مجلس، کارنامه یا برنامه و وعده‌های خود را در تناقض با وظایف اصلی نمایندگی گزارش یا ارائه می‌نمایند.

یکی از مسئولیت‌های مهم در حوزه بررسی کارنامه نمایندگان مجلس شورای اسلامی و یا تبیین شرایط خاص و ویژه جهت احراز سمت نمایندگی متوجه رسانه‌های مکتوب، منطوق، مسموع، مجازی یا حقیقی خواهد بود و اگرچه باید اعتراف کرد که برخی از رسانه‌ها مغلوب حرکت‌های پوپولیستی گشته و در مغایرت با شرح وظایف نمایندگان مجلس شورای اسلامی در قانون اساسی و دیگر قوانین موضوعه و رهنمودهای امام (ره) و مقام معظم رهبری به ترسیم چهره نمایندگان مجلس غیر از چهره مقنّن و ناظر عالیه بر امور کشور روی آوردند که با اندکی تورّق به روزنامه‌ها و مجلات و یا بررسی برخی وب‌سایت‌ها و یا حتی در ارائه کارنامه تعدادی از نمایندگان، مشاهده می‌گردد که در این رسانه‌ها و گزارش‌ها تنها ملاک نماینده فعال و غیر فعال، امضای نماینده در ذیل طرح‌ها بوده که این خطایی بزرگ است. در صورتیکه باید به عوامل مهمتری پرداخته شود که رفتار نمایندگان نسبت به مردم به عنوان موکلان آنان، از جمله عوامل قابل بررسی است.

رفتار انسان داری جنبه‌های گوناگونی است که موجب شده همواره به عنوان يک موجود پيچيده شناخته شود و پيش‌بيني حرکاتش را مشکل يا غيرممکن سازد. اين ناتوانی، بيشتر ناشی از عدم شناخت کافی در مورد طبيعت شخصيت افراد و تفاوت‌های فردی آنهاست. شخصيتی که در کودکی شکل گرفته و رفتار انسان را در قالب خود قرار مي‌دهد و پيچيدگی‌های اين قالب به حدی است که باعث ايجاد رفتارهای متنوعی مي‌شود و چالش‌های جديدی را پيش روی مسئولان قرار می‌دهد. چرا که آگاهی از تفاوت‌های فردی و شخصيتی افراد يک مجموعه، مي‌تواند مسئولان سازمان‌های خاص را در حل بسياری از مسائل ياری دهد.

هنگامي كه مسئولان بپذيرند مردم از نظر توانايی‌های ذاتی و اکتسابی تفاوت دارند، از همه مردم، انتظار رفتار يکسانی نخواهند داشت، زيرا هر رفتار انسان علّتی دارد و بدون شناخت کافی از حالت و شخصيت فرد نمي‌توان به اداره مؤثرتر آن پرداخت و انتظار رفتار يکسان از همه، رويايی بيش نيست.

به همين دليل در عصر کنونی، شناخت ويژگي‌های شخصيتی افراد در بسياری از موقعيت‌های زندگی ضرورت پيدا می‌کند. لذا با توجه به اهميت موضوع، تلاش بر آن است تا با گوشه چشمی بر مفهوم رفتار، زمینه‌های رفتار مناسب و در خور جایگاه نمایندگان مجلس شورای اسلامی نسبت به مردم مورد بررسی قرار گيرد. زیرا که در عصر کنونی و در قلمروی جامعه، مديران موفق، مديرانی هستند که با شناخت کامل از خصوصيات و صفات شخصيتی خود، می‌توانند راه را در جهت اداره صحيح‌تر و خدمتگزاری مناسب و در سایه قانون، هموارتر سازند.

رجاء واثق دارم که خوانندگان و مخاطبان عزیز با مطالعه نوشتار حال حاضر، رضایت لازم را خواهند داشت و امید آن دارم که با ارائه پیشنهادات و نظرات ارزشمند و مدبرانه خود، موجبات ارتقای کتاب حاضر، جهت هرچه بهتر شدن نوبت‌های بعدی چاپ آن فراهم گردد و مطالب این کتاب بستری شود برای پیشرفت بیشتر جامعه هدف.

Ghaherdoost.hrm@ut.ac.ir