پیشگفتار
توماس و ولتهوس براي اولين بار بحث توانمندسازي روانشناختي كاركنان را مطرح كردند. آنان توانمندسازي روانشناختي را حاصل انگيزشى درونى مىدانند. آنان با تأكيد بر چند وجهى بودن توانمندسازى روانشناختى، ابعاد چهارگانه احساس معنىدار بودن، احساس شايستگى، احساس داشتن حق انتخاب و احساس موثر بودن را براى آن در نظر گرفتهاند و اسپریتزر با انجام پژوهشى، نسبت به اندازهگيرى و اعتباريابى چهار بُعد مذكور اقدام نمود. سپس بُعد اعتماد را وتن و کمرون به استناد به پژوهش ميشرا به چهار بُعد ديگر اضافه كردند. بنابراين مىتوان بر اساس پژوهشهاى گذشته، توانمندسازى روانشناختى منابع انسانى را در پنج بُعد احساس شايستگى، احساس موثر بودن، احساس معنىدار بودن، احساس خودمختارى و احساس اعتماد مفهوم پردازى نمود. در واقع توانمندسازي روانشناختي به عنوان يك رويكرد نوين انگيزش دروني به معني آزاد كردن نيروها و قدرت دروني افراد و همچنين فراهم كردن بسترها و به وجود آوردن فرصتها براي شكوفايي استعدادها، تواناييها و شايستگيهاي كاركنان است. در این کتاب، مولفین با بررسی مطالعات و پژوهشهای صورت گرفته با محوریت توانمندسازی روانشناختی مدلی جامع با رویکردی ترکیبی مطابق نگاره زیر تدوین نمودند.
در این مدل پیشایندها، پیامدها و تعاملات مفهوم توانمندسازی روانشناختی مورد مداقه قرار گرفت. پیشایندهای توانمندسازی روانشناختی مشتمل بر پیشایندهای سطح فردی، سطح مدیران و سطح سازمانی در نظر گرفته شد و پیامدهای توانمندسازی روانشناختی نیز متشکل از پیامدهای روانشناختی، نگرشی، رفتاری، فرانقشی و عملکردی مدنظر قرار گرفت و در نهایت نیز تعاملات توانمندسازی روانشناختی نیز در دو سطح فردی و سطح سازمانی مورد تاکید قرار گرفت. شایان ذکر است که ساختاربندی کتاب حاضر مطابق با مدل موصوف طرحریزی گردید. به گونهای که مبانی توانمندسازی روانشناختی در بخش اول، پیشایندهای توانمندسازی روانشناختی در بخش دوم، پیامدهای توانمندسازی روانشناختی در بخش سوم و در نهایت تعاملات توانمندسازی روانشناختی نیز در بخش چهارم ساختاربندی گردیدند. در پایان از تمامی صاحبنظران، اساتید و دانشجویان عزیز خواستاریم که در راستای هر چه بهتر شدن این مجموعه، نظرات خود را به ایمیل ja.faghihi@ut.ac.ir ارسال نمایند.
دکتر جواد فقیهیپور، دکتر نوشآفرین چترچی / زمستان ۱۳۹۵
فهرست مطالب
پیشگفتار
بخش اول: مبانی توانمندسازی روانشناختی
فصل اول: مفاهیم و تاریخچه توانمندسازی
مقدمه
اهمیت نیروی انسانی در سازمانهای امروزی
درآمدی بر توانمندسازی
مفهوم توانمندسازی کارکنان
پيشينه تاريخي توانمندسازي کارکنان
تعاريف توانمندسازي کارکنان
مزایای توانمندسازی کارکنان
اصول توانمندسازی کارکنان
عوامل موثر بر پیادهسازی توانمندسازی کارکنان
شرايط و بسترهاي سازماني مورد نیاز توانمندسازی کارکنان
داشتن اهداف و بینش روشن
ساختار سازمانی
ارزيابی عملكرد
نظام پاداشدهی
رشد حرفهای کارکنان
دسترسی کارکنان به منابع
منابع و ماخذ فصل
فصل دوم: رویکردهای توانمندسازی
مقدمه
رویکردهای توانمندسازی کارکنان
رویکرد مکانیکی به مفهوم توانمندسازی کارکنان
تعاریف توانمندسازی بر اساس رویکرد مکانیکی
توانمندسازي به عنوان یک سازه ارتباطی
رویکرد ارگانیکی به مفهوم توانمندسازی
تعاریف توانمندسازی بر اساس رویکرد ارگانیکی
توانمندسازي به عنوان یک سازه انگیزشی
توانمندسازي به عنوان یک سازه شناختی
منابع و ماخذ فصل
فصل سوم: ابعاد و مدلهای توانمندسازی روانشناختی
مقدمه
انواع توانمندسازی کارکنان
مفهوم توانمندسازی ساختاری
توانمندسازی روانشناختی
مفهوم توانمندسازی روانشناختی
تاریخچه توانمندسازی روانشناختی
اهمیت توانمندسازی روانشناختی
ابعاد توانمندسازی روانشناختی
احساس شایستگی (خودكارآمدي يا خود اثربخشي)
احساس موثر بودن (پذیرش شخصی نتیجه)
احساس معنیدار بودن (ارزشمند بودن)
احساس خودمختاری (داشتن حق انتخاب یا خود ساماني یا خود تعیینی)
احساس اعتماد داشتن به دیگران
مدلهاي توانمندسازي شناختی کارکنان
مدل توانمندسازي کانتر
مدل توانمندسازي اسپریتزر
مدل توانمندسازي رایلی و همکارانش
مدل توانمندسازي آولیو و همکارانش
مدل جامع توانمندسازی روانشناختی
ویژگیهای جمعیتشناختی و توانمندسازي روانشناختي کارکنان
تحصيلات
سن
سابقه خدمت
عوامل موثر بر توانمندسازی روانشناختی کارکنان
منابع و ماخذ فصل
فصل چهارم: توانمندسازي روانشناختي در مشاغل مختلف
مقدمه
توانمندسازي روانشناختي پرستاران
روشهای ارتقای توانمندسازي روانشناختي پرستاران
اقدامات مديريتي
روشهاي خودكنترلي و ارزيابي مجدد مثبت
شوخ طبعي
باورهاي خودكارآمدي
خودياري
باورهاي مذهبي
توانمندسازي روانشناختي کارکنان بخش خدمات درمانی
توانمندسازي روانشناختي اعضای تعاونیها
توانمندسازي روانشناختي معلمان
توانمندسازی روانشناختی نظامیان
توانمندسازي روانشناختي زنان روستايي
منابع و ماخذ فصل
بخش دوم: پیشایندهای توانمندسازی روانشناختی
فصل پنجم: پیشایندهای سطح فردی
مقدمه
انگيزش مشاركت
مفهوم انگيزش مشاركت
انگيزش مشاركت و توانمندسازی روانشناختی
هوش هیجانی
مفهوم هوش هیجانی
تاریخچه هوش هیجانی
ابعاد هوش هیجانی
مزایای آموزش مهارتهای هوش هیجانی
هوش هیجانی و توانمندسازی روانشناختی
ویژگیهای شخصیتی
جایگاه مهار درونی (کانون کنترل درونی)
مفهوم جایگاه مهار درونی
جایگاه مهار درونی و توانمندسازی روانشناختی
عزت نفس
مفهوم عزت نفس
عزت نفس و توانمندسازی روانشناختی
شخصيت كارآفرينانه
مفهوم شخصيت كارآفرينانه
شخصيت كارآفرينانه و توانمندسازی روانشناختی
منابع و ماخذ فصل
فصل ششم: پیشایندهای سطح مدیران
مقدمه
رهبری
رهبری تحولآفرين یا تحولگرا
تاریخچه رهبری تحولآفرين
مفهوم رهبری تحولآفرين
ابعاد رهبری تحولآفرين
رهبری تحولآفرین و توانمندسازی روانشناختی
رهبری توزیعی
مفهوم رهبری توزیعی
رهبری توزیعی و توانمندسازی روانشناختی
رهبری خدمتگزار
مفهوم رهبری خدمتگزار
ویژگیهای رهبری خدمتگزار
رهبری خدمتگزار و توانمندسازی روانشناختی
خود رهبری
مفهوم خود رهبری
خود رهبری و توانمندسازی روانشناختی
رهبری اخلاقی
تاریخچه رهبری اخلاقی
مفهوم رهبری اخلاقی
رهبری اخلاقی و توانمندسازی روانشناختی
رهبری معنوی
تاریخچه رهبری معنوی
مفهوم رهبری معنوی
رهبری معنوی و توانمندسازي روانشناختي
تبادل رهبر – عضو
مفهوم تبادل رهبر – عضو
تبادل رهبر – عضو و توانمندسازی روانشناختی
هوش تجاری
مفهوم هوش تجاری
هوش تجاری و توانمندسازی روانشناختی
منابع و ماخذ فصل
فصل هفتم: پیشایندهای سطح سازمانی
مقدمه
کیفیت زندگی کاری
مفهوم کیفیت زندگی کاری
تعريف کیفیت زندگی کاری
ابعاد کیفیت زندگی کاری
کیفیت زندگی کاری و توانمندسازی روانشناختی
عدالت سازمانی
مفهوم عدالت سازمانی
ابعاد عدالت سازمانی
عدالت سازمانی و توانمندسازی روانشناختی
آموزش
آموزش ضمن خدمت
مفهوم آموزش ضمن خدمت
تعریف آموزش ضمن خدمت
آموزش ضمن خدمت و توانمندسازی روانشناختی
آموزش حضوری و غیرحضوری و توانمندسازی روانشناختی
شفافيت نقش
مفهوم شفافيت نقش
تمایز بین شفافيت نقش و ابهام نقش
شفافيت نقش و توانمندسازي روانشناختي
سرمایه فکری
مفهوم سرمایه فکری
ابعاد سرمایه فکری
سرمایه فکری و توانمندسازی روانشناختی
فرهنگ سازمانی
مفهوم فرهنگ سازمانی
ابعاد فرهنگ سازمانی
فرهنگ سازماني و توانمندسازي روانشناختي
منابع و ماخذ فصل
بخش سوم: پیامدهای توانمندسازی روانشناختی
فصل هشتم: پیامدهای روانشناختی
مقدمه
انگیزش شغلی
مفهوم انگیزش شغلی
انگیزش شغلی و توانمندسازي روانشناختي
اعتماد سازمانی
مفهوم اعتماد سازمانی
ابعاد اعتماد سازمانی
اعتماد سازمانی و توانمندسازي روانشناختي
فرسودگي شغلي یا تحلیل رفتگی شغلی
مفهوم فرسودگي شغلي
ابعاد فرسودگي شغلي
فرسودگي شغلي و توانمندسازي روانشناختي
استرس شغلي (فشار روانی یا تنیدگی)
مفهوم استرس شغلي
تعریف استرس شغلي
انواع استرس شغلي
عوامل استرسزا
استرس شغلي و توانمندسازی روانشناختی
منابع و ماخذ فصل
فصل نهم: پیامدهای نگرشی
مقدمه
تعهد سازماني
مفهوم تعهد سازمانی
تعریف تعهد سازمانی
مراحل ایجاد تعهد سازمانی
دیدگاههای تعهد سازمانی
ابعاد تعهد سازماني
تعهد سازمانی و توانمندسازی روانشناختی
رضایت شغلی (خشنودی شغلی)
مفهوم رضایت شغلی
تعریف رضایت شغلی
ابعاد رضایت شغلی
اهمیت رضایت شغلی
رضایت شغلی و توانمندسازی روانشناختی
منابع و ماخذ فصل
فصل دهم: پیامدهای رفتاری
مقدمه
رفتارهای نوآورانه
مفهوم رفتارهای نوآورانه
رفتارهای نوآورانه و توانمندسازي روانشناختي
رفتارهای کارآفرینانه
مفهوم رفتارهای کارآفرینانه
ویژگیهای شخصیتی کارآفرینان
رفتارهای کارآفرینانه و توانمندسازی روانشناختی
رفتار تسهیم دانش
مفهوم رفتار تسهیم دانش
رفتار تسهیم دانش و توانمندسازی روانشناختی
منابع و ماخذ فصل
فصل یازدهم: پیامدهای فرانقشی
مقدمه
تعلق خاطر (اشتیاق شغلی)
مفهوم تعلق خاطر
ابعاد تعلق خاطر
تعلق خاطر و توانمندسازي روانشناختي
رفتار شهروندی سازمانی
مفهوم رفتار شهروندی سازمانی
تعریف رفتار شهروندی سازمانی
ابعاد رفتار شهروندی سازمانی
رفتار شهروندی سازمانی و توانمندسازی روانشناختی
منابع و ماخذ فصل
فصل دوازدهم: پیامدهای عملکردی
مقدمه
عملکرد شغلی
مفهوم عملکرد شغلی
ابعاد عملکرد شغلی
عملکرد شغلی و توانمندسازی روانشناختی
تعالي سازماني
مفهوم تعالي سازماني
نمونههاي تعالي سازماني
تعالي سازماني و توانمندسازي روانشناختي
منابع و ماخذ فصل
بخش چهارم: تعاملات توانمندسازی روانشناختی
فصل سیزدهم: تعاملات سطح فردی
مقدمه
معنویت در محیط کار
تاریخچه معنویت
مفهوم معنویت
اهمیت معنویت در سازمان
ابعاد معنویت
معنويت و توانمندسازي روانشناختي
منابع و ماخذ فصل
فصل چهاردهم: تعاملات سطح سازمانی
مقدمه
مدیریت دانش
مفهوم مدیریت دانش
مدلهای مدیریت دانش
مدیریت دانش و توانمندسازی روانشناختی
خلق دانش
مفهوم خلق دانش
دانش ضمني و صريح
روشهای خلق دانش
خلق دانش و توانمندسازي روانشناختي
یادگیری سازمانی و سازمان یادگیرنده
مفهوم یادگیری سازمانی و سازمان یادگیرنده
ابعاد یادگیری سازمانی
یادگیری سازمانی و توانمندسازی روانشناختی
منابع و ماخذ فصل
نقد و بررسیها
هنوز بررسیای ثبت نشده است.