پیشگفتار
از زمانی که بشر به زندگی اجتماعی روی آورد، برای بقا و تحقق نیازهای خود همواره نیاز به هماهنگی و رهبری در امور خود داشته است. روی آوردن به زندگی قبیلهای بیانگر نیاز انسانها به مراودات و همچنین انجام کارهای گروهی است. امروزه نیز با توجه به پیشرفتهای علمی و گستردگی علوم مختلف و شاخه شاخه شدن علومی چون مدیریت، نیاز به برنامهریزی و سازماندهی و رهبری بیش از پیش نمایان شده است.
این موضوع در مقیاس بزرگتر یعنی در ابعاد سازمانی برای دستیابی به اهدافی که بازتاب اجتماعی، فرهنگی و حتی فردی را در بر میگیرد، دارای اهمیت است. در یک سازمان، ورود افراد تازه میتواند استراتژیها و راهکارهای سازمانی را به چالش بکشد و یا حتی نیاز به بازنگری رویهها و دستورالعملها را باعث شود. با طراحی و برنامهریزی برای یک برنامه توجیه کارکنان در راستای جامعهپذیر کردن تازه واردها، آشنایی آنها با نحوه کار سازمانی و تطبیق انتظاراتشان با آنچه پیشتر در ذهن داشتهاند، میتواند به یکپارچه شدن هر چه سریعتر افراد تازه وارد کمک شایانی نماید.
در این کتاب سعی شده است تا به معرفی بخشی از یکی از اصول پایهای مدیریت سازمانی که میتواند بازتابی فردی و اجتماعی در محیط سازمان داشته باشد، با عنوان جامعهپذیری پرداخته شود که بنظر میرسد تاکنون مورد کمتوجهی قرار گرفته است. البته در ویراست و چاپ دوم کتاب نسبت به چاپ اول که در خرداد ۱۳۹۵ تدوین شد، سعی گردید متن کتاب چه از نظر تنوع مطلب و چه از نظر به روز بودن منابع علمی، تقویت گردد؛ به گونهای که جهت ساختاربندی فصول کتاب الگویی تدوین گردید که بر اساس آن بخشها و فصول کتاب چیده شدند تا خوانندگان محترم جهت درک مطالب و مفاهیم مرتبط با جامعهپذیری مسیری منطقی را طی نمایند. امید است تا با جرقهای هر چند کوچک برای ایجاد دیدگاههای جدید در این باب، در راه بهبود و اثربخشی روز افزون سیستم مدیریتی کشور گام برداریم.
جواد فقیهیپور- سارا حسینی ارانی – الیاد فیروزآذر / اسفندماه ۱۳۹۷
فهرست مطالب
بخش اول: تعاریف و مفاهیم جامعهپذیری سازمانی
فصل اول: تعاریف جامعهپذیری سازمانی
مقدمه
همنوایی گروهی
تعارض نقش- شخصیت
فرآیند یکسانسازی
تاریخچه جامعهپذیری
تعاریف جامعهپذیری
اهداف جامعهپذیری
۱. آموزش قواعد و نظم با جامعهپذیری
۲. آموزش مهارتها توسط جامعهپذیری
۳. ایجاد امید و آرزو در افراد
۴. نیل به آرزوها و یا منع از رسیدن به اهداف
۵. ایجاد هویت و شخصیت
۶. نقش اجتماعی جامعهپذیری
جامعهپذیری جزئی از مدیریت دانش
گونهشناسی جامعهپذیری سنّتی
۱. جامعهپذیری اجماعی
۲. جامعهپذیری کثرتگرا
۳. جامعهپذیری حمایتگر
۴. جامعهپذیری بیبندوبار
تعاریف جامعهپذیری سازمانی
جامعهپذیری سازمانی به منزله یک فرایند مستمر
رویکردهایی به تعاریف جامعهپذیری سازمانی
اهمیت جامعهپذیری سازمانی
مزایای جامعهپذیری سازمانی
ویژگیهای جامعهپذیری سازمانی
انواع جامعهپذیری سازمانی
جامعهپذیری گروهی
رویکردهای سازمانی به جامعهپذیری سازمانی
۱. رویکرد قیممابانه
۲. رویکرد فردگرایی خلاقانه
۳. رویکرد شورشی
محتوای جامعهپذیری سازمانی
حوزههای معنایی جامعهپذیری سازمانی
۱. بازدهی اجرایی
۲. شناختن اعضای اصلی سازمان
۳. سیاستهای کسب دانش از سوی کارکنان جدید
۴. اهداف و ارزشهای سازمانی
۵. ایجاد فرهنگ خاص در محیط کار
سنخشناسی جامعهپذیری سازمانی بر اساس سطوح و لایههای فرهنگ سازمانی
۱. جامعهپذیری مصنوعات
۲. جامعهپذیری ارزشها
۳. جامعهپذیری مفروضات بنیادین
۴. جامعهپذیری سیستمی
زمینههای فرایندی و محتوایی جامعهپذیری سازمانی
۱. زمینههای فرایندی جامعهپذیری سازمانی
۲. زمینههای محتوایی جامعهپذیری سازمانی
جامعهپذیری سازمانی مجدد
جامعهپذیری حرفهای
۱. جامعهپذیری حرفهای دانشجویان (جامعهپذیری دانشگاهی)
۲. جامعهپذیری حرفهای پلیس
سؤالات پایان فصل
منابع و مأخذ فصل
فصل دوم: دامنههای جامعهپذیری سازمانی
مقدمه
دامنههای پیوسته و مستمر از جامعهپذیری سازمانی
- آموزش؛ دامنهای از جامعهپذیری سازمانی
تعریف و اجزا
مبانی منطقی برای گنجاندن آموزش به عنوان یک دامنه
آموزش به عنوان یک فرآیند پیوسته و مستمر
یک مدل آموزشی به عنوان فرآیندی پیوسته
وابستگیها و کاربردهای آموزش برای مدیریت منابع انسانی
- فهم: دامنهای از جامعهپذیری سازمانی
تعریف و اجزا
مبانی منطقی برای گنجاندن فهم به عنوان یک دامنه
فهم به عنوان یک فرآیند پیوسته و مستمر
یک مدل فهم به عنوان فرآیندی پیوسته
وابستگیها و کاربردهای فهم برای مدیریت منابع انسانی
- حمایت همکار؛ دامنهای از جامعهپذیری سازمانی
تعریف و اجزا
مبانی منطقی برای گنجاندن حمایت همکاران به عنوان یک دامنه
حمایت همکاران به عنوان یک فرآیند پیوسته و مستمر
یک مدل از حمایت همکاران به عنوان فرآیندی پیوسته
وابستگیها و کاربردهای حمایت همکاران برای مدیریت منابع انسانی
- چشمانداز آینده؛ دامنهای از جامعهپذیری سازمانی
تعریف و اجزا
مبانی منطقی برای گنجاندن چشمانداز آینده به عنوان یک دامنه
چشمانداز آینده به عنوان یک فرآیند پیوسته و مستمر
یک مدل از چشمانداز آینده به عنوان فرآیندی پیوسته
وابستگیها و کاربردهای چشمانداز آینده برای مدیریت منابع انسانی
سؤالات پایان فصل
منابع و مأخذ فصل
فصل سوم: تاکتیکها و رویههای جامعهپذیری سازمانی
مقدمه
تاکتیکهای جامعهپذیری سازمانی
- تاکتیکهای جامعهپذیری وان مانن و شین
تاکتیک جامعهپذیری جمعی در برابر فردی
تاکتیک جامعهپذیری رسمی در برابر غیررسمی
تاکتیک جامعهپذیری متوالی در برابر تصادفی
تاکتیک جامعهپذیری ثابت در برابر متغیر
تاکتیک جامعهپذیری پیوسته در برابر ناپیوسته
تاکتیک جامعهپذیری انتصابی در برابر برکناری
- تاکتیکهای جامعهپذیری جونز
جامعهپذیری نهادی
جامعهپذیری فردی
- تاکتیکهای جامعهپذیری شاین
گروه در برابر فرد
رسمی در برابر غیررسمی
خود تخریبی و از نوسازی در برابر خود بالندگی
پیوسته در برابر تصادفی
متوالی در برابر گسسته
ثابت در برابر متغیر
مسابقه در برابر مبارزه (رقابت)
رویههای جامعهپذیری سازمانی
- رویههای جامعهپذیری بارگویز
پیوند تاکتیکها و رویههای جامعهپذیری سازمانی
۱. پیوند رویههای جامعهپذیری بارگویز با تاکتیکهای جامعهپذیری وان مانن و شین
۲. پیوند رویههای جامعهپذیری بارگویز با سایر تاکتیکهای جامعهپذیری
تأثیر تاکتیکهای جامعهپذیری سازمانی بر درهمتنیدگی و میزان ترک خدمت تازهواردها
سؤالات پایان فصل
منابع و مأخذ فصل
فصل چهارم: بیشفعالی تازهواردها
مقدمه
رفتارهای بیشفعالی افراد تازهوارد
بیشفعالی و خودکارآمدی تازهوارد
تاکتیکهای جامعهپذیری و بیشفعالی تازهوارد
تاکتیکهای جامعهپذیری بیشفعالی افراد تازهوارد
۱. جستجوی بازخورد و اطلاعات از سرپرستان
۲. ایجاد روابط با همکاران، سرپرستان و مربیان
۳. روابط مربیگری غیررسمی
۴. مذاکره برای تغییر شغل
۵. ساخت چارچوب مثبت
۶. درگیر شدن در فعالیتهای مرتبط با شغل
۷. رفتارهای خود مدیریتی
۸. مشاهده یا مدلسازی
مدل تعامل تاکتیک تازهوارد – سازمان
تعاملات تاکتیک تازهوارد – سازمان
- تاکتیکهای سازمانی زمینهای
قضیه ۱-۱
قضیه ۱-۲
قضیه ۱-۳
- تاکتیکهای سازمانی محتوایی
قضیه ۲-۱
قضیه ۲-۲
- تاکتیکهای سازمانی اجتماعی
قضیه ۳-۱
قضیه ۳-۲
سؤالات پایان فصل
منابع و مأخذ فصل
فصل پنجم: فرایندها و مراحل جامعهپذیری سازمانی
مقدمه
نگاهی به فرایندهای جامعهپذیری سازمانی
فرآیند جامعهپذیری سازمانی
فرآیند جامعهپذیری ادغام و تملک
انواع نهادهای مرتبط با جامعهپذیری سازمانی
بخشهای اصلی فرآیند جامعهپذیری سازمانی
استنباطهای مدیریتی مرتبط با دامنههای جامعهپذیری سازمانی
۱. نقشهای شغلی فرد
۲. ارزشها و اهداف سازمانی
۳. روابط کاری
۴. زبان
۵. سیاستهای سازمانی
۶. تاریخچه سازمانی
مراحل جامعهپذیری سازمانی
۱. دیدگاه فلدمن
۲. دیدگاه نلسون
۳. دیدگاه لوتانز
۴. دیدگاه لوئیس و استیکن
۵. دیدگاه کوک و همکاران
عملیاتی کردن جامعهپذیری سازمانی
رهنمودهایی جهت عملیاتی کردن جامعهپذیری سازمانی
موفقیت جامعهپذیری سازمانی
مؤلفههای موفقیت جامعهپذیری سازمانی
سطوح موفقیت در جامعهپذیری سازمانی
۱. عملکرد قابل قبول (عملکرد نقشی)
۲. عملکرد فرانقشی
۳. همبستگی اجتماعی
۴. ثبات درونسازمانی
۵. بازنمایی خارجی
راهبردهای جامعهپذیری سازمانی موفقیتآمیز
توصیههایی برای اثربخشی جامعهپذیری سازمانی
سؤالات پایان فصل
منابع و مأخذ فصل
بخش دوم: مفاهیم مرتبط با جامعهپذیری سازمانی
فصل ششم: ورود سازمانی و پذیرش سازمانی
مقدمه
ماهیت ورود سازمانی
فرایند ورود سازمانی
نواحی چهارگانه الگوی فرایند ورود سازمانی
ناحیه ۱؛ ورود با ناسازگاری فردی
ناحیه ۲؛ ورود با ناسازگاری متقابل
ناحیه ۳؛ ورود با ناسازگاری سازمانی
ناحیه ۴؛ ورود با سازگاری متقابل
تشریح الگوی فرایند ورود سازمانی
فرایند رابطه فرد با سازمان
عوامل مؤثر بر انگیزه فرد برای ورود به سازمان
عوامل فردی
عوامل سازمانی
عوامل محیطی
اثربخشی روش دادن آگاهی بر انتخاب سازمان توسط فرد
مفهوم پذیرش سازمانی
مزایای فرآیند پذیرش سازمانی
اهمیت پذیرش سازمانی
اقدامات اساسی در پذیرش سازمانی
۱. اهمیت برخورد اول با کارکنان
۲. زمینهسازی ورود یک کارمند
۳. گردش کار قانونمحور
۴. حذف کاغذبازیها و فرآیندهای غیرضروری
۵. فرآیندهای غیرقابل مذاکره
۶. به کارکنان جدید خوشامد بگویید
۷. فرآیندهای مدیریت مبتنی بر استثنا
۸. پذیرش هوشمند
۹. اجرای قوانین در محیط کار
۱۰. تجربه کاربران
معیارهای پذیرش سازمانی
۱. اندازهگیری
۲. مدیریت
بهینهسازی فرآیند پذیرش
تفاوت برنامه توجیه کارکنان و پذیرش سازمانی
سؤالات پایان فصل
منابع و مأخذ فصل
فصل هفتم: برنامه توجیه کارکنان
مقدمه
مفهوم و تعاریف برنامه توجیه کارکنان
برنامه توجیه کارکنان برای کارکنان جدید
فرایند برنامه توجیه کارکنان
استقبال از کارکنان تازهوارد
برنامه نخستین روز کاری
مزایای برنامه توجیه کارکنان
اجزای برنامه توجیه کارکنان
۱. اهداف
۲. محتوا
۳. فرهنگ سازمانی
۴. زمانبندی، حرکت گامبهگام و رشته فعالیتها
پیش از استخدام
پس از استخدام، قبل از روز اول ورود
پس از شروع فعالیت
۵. مسئولیتها و روشها
۶. ارزیابی و بازخورد
خودارزیابی کلی
ارزیابی شخص
ارزیابی شخصی برنامه
انواع برنامههای توجیه کارکنان
برنامه توجیه عمومی کارکنان
برنامه توجیه در هر بخش سازمان
برنامه توجیه کارکنان با زمینه خاص شغلی
بخشهای درگیر در فرایند توجیه کارکنان
نکات مهم در طراحی برنامه جامعهپذیری سازمانی
خطاهای برنامه توجیه کارکنان
درخواست کمک از کامپیوتر: آزمایش دو روش برای برنامه توجیه کارکنان تازهوارد
سؤالات پایان فصل
منابع و مأخذ فصل
فصل هشتم: قرارداد روانشناختی تازهواردها
مقدمه
تعریف قرارداد روانشناختی
مدلهای قرارداد روانشناختی
۱. مدل قرارداد روانشناختی گست و کانوی
۲. مدل قرارداد روانشناختی گست
۳. مدل قرارداد روانشناختی کاتو
۴. مدل قرارداد روانشناختی سیدجوادین و فقیهیپور
تغییرات در قرارداد روانشناختی تازهواردها
نقش دانش در تغییرات قرارداد روانشناختی
نقش موارد برجسته در قرارداد روانشناختی
نقش افراد درونسازمانی در جامعهپذیری تازهواردها
سؤالات پایان فصل
منابع و مأخذ فصل
بخش سوم: پیشایندها و پیامدهای جامعهپذیری سازمانی
فصل نهم: پیشایندهای جامعهپذیری سازمانی
مقدمه
متغیرهای سطح فردی
۱. ویژگیهای شخصیتی
خودکارآمدی
خودمدیریتی
شخصیت فعال
برونگرایی و گشودگی
۲. ویژگیهای جمعیتشناختی
۳. ارزشها
۴. تابآوری
۵. جستجوی اطلاعات
متغیرهای سطح سازمانی
۱. تعهد سازمانی کارکنان
۲. کیفیت زندگی کاری کارکنان
۳. عملکرد همکاران
۴. گروههای کاری
۵. یادگیری
مدل چند سطحی با تمرکز بر یادگیری
روابط دامنههای یادگیری و منابع یادگیر
سؤالات پایان فصل
منابع و مأخذ فصل
فصل دهم: پیامدهای جامعهپذیری سازمانی
مقدمه
پیامدهای فردی
۱. انگیزه برای خدمت در بخش دولتی
۲. رفتار شهروندی سازمانی
نقش تعدیلکنندگی تناسب شخص – محیط
۳. تعلقخاطر کاری
۴. فرسودگی حرفهای
۵. رضایت شغلی کارکنان
۶. تعهد سازمانی
۷. بیتفاوتی سازمانی
پیامدهای سازمانی
۱. بهرهوری سازمانی
۲. مسئولیت اجتماعی سازمانی
۳. مدیریت فرهنگ سازمانی
۴. یادگیری سازمانی
۵. نگهداشت کارکنان
پیامدهای سیاسی
پیامدهای خاص
سؤالات پایان فصل
منابع و مأخذ فصل
بخش چهارم: ابزارهای جامعهپذیری سازمانی
فصل یازدهم: جامعهپذیری سازمانی مبتنی بر آرزوهای شغلی کارکنان
مقدمه
زندگی حرفهای
آرزوهای شغلی
آرزوهای شغلی مبتنی بر زندگی حرفهای
۱. شایستگی فنی/ کارکردی
۲. شایستگی مدیریت عمومی
۳. خودمختاری/ استقلال
۴. امنیت/ ثبات
۵. خلاقیت/کارآفرینی
۶. خدمت و ازخودگذشتگی و ایثار
۷. چالش محض
۸. سبک زندگی
جامعهپذیری سازمانی مبتنی بر آرزوهای شغلی کارکنان
سؤالات پایان فصل
منابع و مأخذ فصل
فصل دوازدهم: جامعهپذیری سازمانی مبتنی بر هوش هیجانی
مقدمه
تعاریف هوش هیجانی
افزایش هوش هیجانی
۱. شناخت احساس خود
۲. کنترل احساس خود
۳. برانگیختن و به هیجان آوردن خود
۴. شناخت احساسات دیگران
۵. تنظیم روابط با دیگران
نقش هوش هیجانی در سازمان
هوش هیجانی در سازمان چگونه عمل میکند
جلوههای هوش هیجانی در محیط کاری
جامعهپذیری سازمانی مبتنی بر هوش هیجانی
سؤالات پایان فصل
منابع و مأخذ فصل
فصل سیزدهم: جامعهپذیری مبتنی بر ورزش
مقدمه
نقش ورزش در کارکردهای اجتماعی
جامعهپذیری در ورزش یا جامعهپذیری از طریق ورزش
سؤالات پایان فصل
منابع و مأخذ فصل
فصل چهاردهم: جامعهپذیری سازمانی مبتنی بر ارزشهای کاری
مقدمه
ارزشها
ارزشهای کاری
ارزشهای کاری و رفتار حرفهای
۱. سوپر؛ ارزشهای کار حرفهای
۲. لافکوئیست و داویس؛ اهمیت ارزشهای کاری
۳. پرایور؛ ترجیحات کاری
۴. جمعبندی ارتباط ارزشهای کاری و رفتار حرفهای
ارزشهای مرتبط با رفتار کاری
۱. انگلند؛ پرسشنامه ارزشهای شخصی
۲. راولین و مگلینو؛ ترجیحات رفتاری
۳. جمعبندی ارتباط ارزشهای مرتبط با رفتار کاری
معنیدار بودن کار
۱. اخلاق کاری پروتستان
۲. سایر موارد اخلاقی
۳. معنای کار کردن
اخلاق کسبوکار به منزله یک سیستم ارزشی
مفهوم ارزشهای کاری قطعهقطعه
چارچوبی برای ارزشهای کاری
ارزشهای اخلاقی در برابر ارزشهای ترجیحی
ارزشهای مرتبط با توافق اجتماعی
ارزشهای شخصی
یکپارچگی ساختار و محتوا: یک نمودار دوبهدو
۱. ربع دایره اجتماعی – اخلاقی
۲. ربع دایره شخصی – اخلاقی
۳. ربع دایره شخصی – ترجیحی
۴. ربع دایره اجتماعی – ترجیحی
جامعهپذیری سازمانی مبتنی بر ارزشهای کاری
چارچوب جامعهپذیری سازمانی مبتنی بر ارزشهای کاری
سؤالات پایان فصل
منابع و مأخذ فصل
نقد و بررسیها
هنوز بررسیای ثبت نشده است.