پیشگفتار
يكي از مقولههاي سياسي – اجتماعي كه نوع حكومت ها با آن دست به گريبان هستند، مسئلهي فتنهانگيزي است كه در شرايط خاص محيطي، سياسي و اجتماعي امكان ظهور و بروز را مييابد. فتنه در اصل لغت به معناي قرار دادن طلا در آتش براي به دست آوردن خالصي آن است. اين واژه در فرهنگ قرآني در معاني چندي از جمله: امتحان، شكنجه، سختي و … به كار رفته است.
قرآن كريم به عنوان جامعترين كتاب آسماني به مسئله ي فتنه از جهات مختلف پرداخته است؛ زيرا ارتباط تنگاتنگي با مسئله ي امنيت و آرامش فردي و اجتماعي شخص و جامعه دارد و ميتواند تأثيرات شگرفي در امر فلسفهي آفرينش به جا گذارد، چون هدف آفرينش، تعالي انسان به تقرب خداوند است، كه فتنه ميتواند مانع اين حركت كمال شود. بر اين اساس ميتوان گفت كه فتنه در فرهنگ قرآني، ايجادآشوب و نابسامان كردن جامعه است به گونهاي كه حق با باطل مشتبه شود و منحرفين و آشوبگران در صدد برآیند فكر و راه خود را به عنوان حق بر جامعه تحميل كنند.
در زمان ما كه فتنهگران قصد دارند در ميان مسلمانان اختلاف و آشوب ايجاد نمايند با ايجاد بدعت و شبهه ميخواهند اعتقادات و سنت هاي مردم را از آنها بگيرند، با شيوههاي شيطاني مردم را فريب دهند، حق را با باطل مخلوط كنند، لباس باطل را بر چهرهي حق بپوشانند، با ترويج فرهنگ بيبندوباري مردم را به دوران جاهليت برگردانند، بايد هوشيار بود و حق را از باطل تشخيص داد. بايد راه هاي ايجاد و گسترش فتنه را به مردم شناساند و مردم را به عقيم نمودن زمينههاي فتنه هدايت كرده و آنها را به مبارزه با فتنهگران دعوت نموده و راه نجات از فتنه را به آنها نشان داد. در دفاع از حق نبايد كوتاهي كرد؛ زيرا كوتاهي و سهل انگاري برابر است با ياري باطل. بايد حق را شناخت آن هم از راه صحيح آن. زماني كه فتنه به وجود مي آيد نبايد به ياري فتنهگران رفت، و اجازه دهيم آنها از ما جهت مطامع و منافع خود سوءاستفاده كنند. بايد شرايط را سنجيد و با اقدام عاقلانه راه را شناخت و به درستي آن را انتخاب نمود.
در اين اثر علاوه بر مباحث مرتبط با موضوع، ما به بررسي راهها و زمينههاي ايجاد فتنههاي بشري از منظر قرآن و روايات پرداختهايم و قصد داريم هر كدام از اين راهها را به طور مستقل بررسي نماييم، و راه مبارزه با فتنهگران و نجات از فتنههاي آنها رابيان نمائيم. بنابراين بررسي دقيق اين خاستگاهها ميتواند در فهم مردم در مواجهه با آنها بسيار سودمند واقع شود، در اين پژوهش سعي شده كه علاوه بر معرفي مفهوم حقيقي و اصلي واژهي فتنه، اين كتاب سراسر نور را ورق بزنيم و به عجز خود در برابر آن ايمان آوريم، و به بررسي ريشهها و خاستگاههاي فتنههاي بشري از منظر قرآن كريم و روايات بپردازيم، و راه رهايي از اين بلا و مصيبت كه امروز، سرتاسر جهان را فرا گرفته و محيطي ملتهب و سراسر شبهه را ايجاد نموده، تبيين گردد.
فهرست مطالب
فصل اول: حقيقت فتنه و اقسام آن
حقيقت فتنه
فتنه در لغت
واژگان قریبالمعنی
ابتلاء
امتحان
فتنه در اصطلاح
كاربرد فتنه در قرآن
آزمايش و امتحان
ابزارآزمایش انسانها از منظر قرآن
اموال و اولاد
خیر و شر
نعمت
آزمایش با وسایل دیگر
كفر و شرك
گناه و معصيت
عذر و بهانه
جنون
فريب
شكنجه
اذيت و آزار
گمراه کردن
عبرت
آشوبگري
ويژگيهاي فتنه
ويژگيهاي مرحلهي پيدايش فتنه
ويژگيهاي مرحلهي رشد و بروز فتنه
گستردگي و فراگيري
در آميختگي حق و باطل با يكديگر
تيرهگوني و تاريكيآفريني
شبههناكي ووهمگوني
اقسام فتنه
فتنهي فرهنگي
فتنهي سياسي
برخورد پيامبر (صلي الله عليه وآله و سلم) با منافقين و فتنهانگيزان سياسي
ايجاد فتنه و اهانت به پيامبر (صلي الله عليه وآله و سلم)
پذيرفتن شفاعت در حق خائنين
برانگيختن يهود بر عليه مسلمانان و جاسوسي براي آنها
توطئه براي قتل رسول خدا (صلي الله عليه وآله و سلم)
وفات عبد الله ابن ابي
مفاسد اخلاقي ريشهي فتنهي سياسي
فتنهي اجتماعي
فصل دوم: خاستگاهها و عوامل زمينهساز فتنه
عوامل فكري
بدعت
هدف از ايجاد بدعت
شبهه
آيات محكم و متشابه
استفادهي بيمار دلان از آيات متشابه
شيطان
ايجاد نزاع و اختلاف
ايجاد عداوت
نجوا و سخنان درگوشي
هشدار قرآن در پيروي از گامهاي شيطان
عوامل اخلاقي
كبر و غرور
هواي نفس
خواهشهاي نفساني مانع دادگري و عدالتورزي
اخلاص نداشتن در دين
دنيا طلبي
عوامل سياسي
تغيير در مسير صحيح جامعه
ايجاد خط انحراف در برابر ولايت
خط ولايت و خط شيطان
خودرأيي در برابر ولايت
ريشهي فتنهي سياسي
مقدم داشتن منافع شخصي بر منافع عمومي
انحراف رهبري جامعه
ناآگاهي بعضي ملت ها از اصول اسلام
فتنه ظلم رعيت بر زمامدار
فصل سوم: آثار و پيامدهاي فتنه
پيامدهاي فرهنگي – اجتماعي
ايجاد ترديد و دودلي
سردرگمي در تشخيص انديشههاي درست از نادرست
برخوردهاي احمقانه
هلاكت خوبان و بدان
خشك شدن سرچشمههاي علم و حكمت
نابودي قشرهاي مستضعف و آسيبپذير جامعه
افزايش روحيهي رفاهطلبي و دنياگرائي
پيامدهاي ديني
تغيير در احكام الهي
كمرنگ كردن جلوههاي ديني
بحران ايمان
روي گردان شدن از حق
خودپرستي
مال پرستي
ملاحظات خويشاوندي و دوستي
پيامدهاي سياسي
آشفتگي اوضاع سياسي
به انزوا كشيدن نخبگان
انحراف نيروهاي اصيل
تصرف رسانهها توسط نااهلان
براندازي و ترور
نابودي سران و رهبران
فصل چهارم: مصاديق فتنهگران از منظر قرآن كريم
ستمگران
منحرفان
كافران
منافقان
متخلفان
جاسوسان
اعتمادكنندگان به خبر فاسق
فصل پنجم: راههاي مقابله با فتنهها و نجات از آنها
تقوا
صبر
تمسك به قرآن كريم
تمسك به اهل بيت (عليهم السلام)
بصيرت
پرهيز از مستيهاي نعمت
خود را به گرد و غبار فتنهها نسپردن
جنگ و مقابله با فتنهگران
نتايج
نقد و بررسیها
هنوز بررسیای ثبت نشده است.